یه بچه ی تِرون رفت

                                  

خدابیامرزه مرتضی احمدی رو امروز تشییعش کردیم . همه کارهای هنریش که اولین چیزی که من ازش به یاد میارم دوبله کارتون معروف پینوکیو بود ،یه طرف ، این توجهی که به مرام تهرونی داشت یه طرف . اینی که می خوام الان بگم دلیل به داشتن امتیازخاص تهرونی بودن نیست که برای من هیچ فرقی نمی کنه که کسی تهرانی الاصل باشه و اجدادش تهرانی باشن ، یا اینکه همین دیروز پاشو این جا گذاشته باشه و الان ساکن این شهر باشه (و ازش که می پرسی کجایی هستی می گه بچه تهرونم ! ) همه از نظر من یکی هستن و یه اندازه حق دارن .

منم مثل آقامرتضی یه تهرونی ام ، بابام تهرونی بوده ، مادرم تهرونی بوده ، بابابزرگ و مادر بزرگم هم تهرونی بودن و پدر مادرشون هم تهرونی بودند اما این واقعیتیه که از 8میلیون تهرانی که الان همشهریا و دوستای من هستند ، درصد کمیشون همین جا دنیا اومدن ، و درصد کمتریشون دارای پدر مادری هستند که همین جا دنیا اومدند ، و باز درصد کمتری هستند که پدربزرگ مادربزرگهاشون همین جا دنیا اومده باشند و یه کمی عقب تر بریم به اعدادی می رسیم که قابل محاسبه نیستند و همین اختلاط جمعیت از جنوب و شمال و شرق و غرب کشور ،باعث صفت خوشآیند تساهل نسبت به فرهنگ های مختلف و متاسفانه باعث صفت ناخوشایند بی توجهی به سنن و فرهنگ بومی شده .

چند سال قبل که کتاب فرهنگ بر و بچه‌های تِرون رو که جلد زیبایی داشت خریدم و خوندم دیدم آقامرتضی احمدی ، مردیه که آستین بالا زده تو این زمینه توجه به فرهنگ بومی ما تهرانی ها کاری انجام داده و این واقعا قابل ستایش بود توی معرفی کتابش نوشته بود: بچه تهران بلند حرف نمی زند ، با لبهای بسته ، نرم و ملایم سخن می گوید . شیرینی این ربان به حدی مهمان هایش را زیر بلیت خودش کشیده که تک تک وارد به تعقیب و تقلید شده اند . زبان تهرانی زبانی است جذاب و شیرین و همه پسند و همه گیر که در این شصت هفتاد سال اخیر به همه جا نفوذ کرده و در آینده نیز به نفوذش می افزاید و به همه جا سرک می کشد. اگر این حرکت تداوم خود را حفظ کند – که می کند- شاید صد الی صدوپنجاه سال دیگر زبان تهرانی جایگزین سایر لهجه ها شود. اما خود بچه های تهران آن هنگام دیگر نیستند که برپایی امپراتوری زبانشان را جشن بگیرند. من برای جمع آوری فرهنگ برو بچه های ترون به یاری حافظه ام متکی بودم و گپ زدن با بچه محل های هم سن و سالم و بچه های اصیل تهران و یادداشت کردن نکاتی که در گفته هایشان می یافتم. امیدوارم با این کار کمی از دینم را به زادگاهم ادا کرده باشم.

                              

کتاب از دو بخش کلمات ویژه و واژه ها عبارات تشکیل میشه که بر حسب الفبا مرتب شده اند . تقریبا از کلمه و عبارتی صرفنظر نکرده است . کلماتی مثل اوهون ، بدشگون ، پرملات ، تنگ و تُرُش ، جی جی باجی ، .... که با معنی آورده و در انتهای کتاب هم ضرب المثلهای مخصوصمون رو مثل زورشو من می زنم ، اهنشو کس دیگه میگه !

اگه تهرانی هستین خوندن این کتاب رو خیلی دوست خواهین داشت .

آقامرتضی جات جای خوب بهشت ، لوطی !