کافه رگبار
اهل طهرانم . روزگارم بد نیست . . .کافه رگبار
اهل طهرانم . روزگارم بد نیست . . .درباره من
به وبلاگ رگبار خوش آمدید . در این جا ،من از خودم می نویسم ، از دلمشغولی های روزانه ام ، از خانواده ام ، از دوستانم . به محیط زیست توجه می کنم ، به اقتصاد و سیاست می پردازم ، سعی می کنم مقوله فرهنگ و کتاب جایگاه ویژه ای داشته باشد .
ادامه...
رضاشاه در آیینه من و تو
راستش برای پست قبلی عمده نظرات دوستایی که زحمت کشیدن تند و تیز بود و اون آقایون رو حسابی نواخته بودند! خب بنده حقیر است و یک کافه درویشی که فعلا تصمیم ندارم تعطیلش کنند پس با تشکر از اون دوستان من نظرتون رو خوندم و استفاده! بردم ولی با اجازه تون اونها رو منتشر نمی کنم .
و اما پست امروز.
شبکه من و تو ، مستندی رو پخش کرد تحت عنوان رضاشاه که بخشهایی از زندگی رضاشاه رو از زمان به قدرت رسیدنش در کودتای 1299 تا فوت اون در ۱۳۲۳ تحت پوشش قرار داده بود . این که می گم بخشهایی به خاطر این بود که متاسفانه این مستند جذاب که به خاطر تصاویر قدیمی و کمتر دیده شده اش از 100سال قبل به این طرف ، جذاب تر هم شده بود ، کاملا یه اثر تبلیغی و یه طرفه بود .
درسته که بعد از انقلاب تمامی خدمات رضاشاه زیر سوال رفت و همه کارهای اون رو خوش رقصی برای انگلیس دونستند. حتی پروژه عظیم راه آهنش رو به دستور انگلیس و برای مطامع اون دونستند و یه ذره هم فکر نکردند که جامعه بدوی قاجاری رو چه کسی به مدرنیته نزدیک کرد و با چه سختی ای . و فکر نکردند مملکتی که هر گوشه اش تیول خانی و شیخی بود رو چه کسی دوباره منسجم و متحد کرد و به چه سختی ای . و فکر نکردند که اون به چه کارهایی برای اولین بار تو این کشور همت کرد : مثلا ایجاد دادگستری ، تهیه نخستین قانون مدنی ایران ، بنیانگذاری ثبت اسناد ، بنیانگذاری ثبت احوال و اجباری کردن برگزیدن نام خانوادگی و صدور شناسنامه ، لغو کاپیتولاسیون ، یکی کردن نیروهای نظامی و تشکیل ارتش ایران ، بنیانگذاری بانک سپه (نخستین بانک ایرانی) ، بنیانگذاری بیمه ایران ، ساخت راه‌آهن سراسری ایران (از خلیج فارس تا دریای خزر) ، جاده‌سازی، پل‌سازی و تونل‌سازی در کشور ، گسترش صنایع ، بنیانگذاری رادیو ایران (نخستین ایستگاه رادیویی ایرانی) بنیانگذاری خبرگزاری پارس (نخستین خبرگزاری ایرانی) ، بنیانگذاری دانشگاه تهران (نخستین دانشگاه ایرانی) ، بنیانگذاری فرهنگستان ایران ، . . .
بله درسته که بعد از انقلاب در حق رضا شاه جفا شد و همه کارهای خوبش نادیده گرفته شد اما جوابش به قشر جوون و فرهیخته و اهل مطالعه ایران این مستند یه طرفه و از رضاشاه فرشته ساختن نبود . ممکنه یه آدم ساده که دو خط تاریخ نخونده همه مستند رو قبول کنه ولی این کار ، سطح شبکه من و تو رو پایین آورد .
حوب بودکه مستند در کنار بیان کارهای عظیم و خارق العاده رضاشاه در نوسازی ایران ، بیان می کرد که تغییر حکومت ایران از مشروطه به استبدادی و دیکتاتوری در حکومت رضا شاه، صورت پذیرفت. آزادی‌هایی که در جریان انقلاب مشروطه به دست آمده بود در این دوره از بین رفت. بسیاری از رقبا و مخالفان و حتی کسانی که ظن می رفت که به طور کامل در خط شاه نباشند زندانی و در زندان کشته شدند. حتی در میان مقتولان چند نفر از وزیران بسیار نزدیک به وی مانند تیمورتاش ، سردار اسعد بختیاری و نصرت‌الدوله، برخی از شعرا و ادیبان مانند میرزاده عشقی و محمد فرخی یزدی و تعدادی از نمایندگان مجلس مانند مدرس دیده می شوند. حتی برخی از وزرا و نزدیکان شاه نیز مانند علی‌اکبر داور وزیر عدلیه از ترس اتفاقات مشابه خودکشی کردند. علاوه بر این افراد، کشتارهای دست جمعی عشایر کهکیلویه، ترکمن ، قشقایی و بختیاری را نیز که عمدتاً با خانواده صورت می‌پذیرفت باید افزود.
خوب بود که مستند بیان می کرد مجلس در این دوره جنبه نمایشی پیدا کرد و انتخابات با دستور از بالا و بر پایه فهرست‌هایی از نمایندگان مورد تائید او انجام می‌شد.در این دوران نه تنها همه گونه فعالیت سیاسی گروه‌های چپ مانند حزب کمونیست ایران که حتی فعالیت‌های اجتماعی زنان نیز متوقف گردید و جراید و روزنامه‌ها تحت انقیاد کامل درآمده و یا تعطیل شدند.
خوب بود که مستند بیان می کرد رضا شاه که ابتدا آه در بساط نداشت ، زمینهای بسیاری را تا پایان پادشاهی‌اش در سراسر ایران، به‌ویژه در شمال ایران را به نام خویش کرد و در اواخر سلطنت حدود ۷۰۰۰ روستا به نام او ثبت شده بود و مجموع زمینهای وی بالغ بر ۱۰٪ از کل زمینهای کشاورزی ایران آن روز می‌شد. وقتی استعفا کرد تمام ثرون منقول و غیر منقول او به فرزندش محمدرضاشاه پهلوی منتقل شد .( لینک دبتاها )
شبکه من و تو شبکه موفقیه . همه جور برنامه ای هم داره برای همه سلیقه ها . مستندهاش هم واقعا خاص و سطح بالا هستند . اما این مستند رضا شاه ، صرف نظر از تصاویر قدیمی و قابل توجه و هیجان انگیزش که بسیاریش رو برای اولین بار بودکه با کیفیت خوبی می تونستیم ببینیم یک قدم رو به عقب برای من و تو بود .
....
کامنت برگزیده
بولوت گفته : فرهنگ ما آدمای خاکستری رو قبول نمیکنه. ما یا دیو داریم. یا فرشته. حد وسطی بین این دوتا برامون وجود نداره. نمیشه برامون بگن که این آدم کلی خدمت کرده. ولی خب در کنارش یه دزد بزرگی هم بوده. ما دزد خدمتگزار رو قبول نمیکنیم. چون نمیتونیم قبول کنیم خوبی و بدی میشه کنار هم باشن.
ای بابا ما اصلا" اومدیم کامنتای پست قبلو ببینیم. موافقم منم زیاد خوشم نیومد من این تیپ مستندای این شبکه رو نگاه می کردم ولی این یکی مثل تلویزیون وطنی بعضی قسمتا رو حذف کرده بود مثلا" از اون اولش نگفت اون کودتا اصلا" واسه چی بود به دستور کی بود (کی از اول این بابا رو به قدرت رسوند اصل قضیه رو نگفت)بعضی چیزا رو واقعا" نمیشه هیج جوری پنهان کرد مثلا" تاریخ تاسیس این همه سازمان و اداره و تنظیم این همه قانون که بر میگرده به زمان رضا شاه والله عجیبه روشون نشده تاریخا رو عوض کنن . بازم چیزای به درد بخوری توش داشت مثلا این که زمان قاجار حسابی به بعضیا خوش میگذشته و خیلی هم راضی بودن انگار مشکلشون باسلطنت پهلوی بوده فقط . شبکه بی طرفی نیست باید با شبکه های وطنی نگاه کنیم شاید به یه تعادلی برسیم
نه نشون داد که بی طرف نیست و این بهش ضربه زد .
درباره به قدرت رسیدن رضا شاه روایتها متفاوته بعضی مث تاریخ رسمی جمهوری اسلامی اون رو عامل انکلیس می دونن و بعضی دیگه اون رو مستقل قلمداد میکنند
من این مستند رو ندیدم. ولی پایین اومدن سطح این شبکه رو زودتر درک کرده بودم.
حدود یکساله ماهواره نداریم. برنامه های مربوط به انتخابات اخیر رو یکی از اقوام ضبط کرده بود و منزل اونها دیدیم. واقعا اون برنامه طنز عروسکی ش مسخره و افتضاح بود. خیلی علنی داشت میگفت همه کسانی که در نظام ج.ا کار میکنن، سرو ته یک کرباس هستن. یکی کردن امثال هاشمی با مشایی و ادمای دیگه در این برنامه واقعا هدفمند بود و خیلی زننده.
و اما در مورد شاه و رضا شاه. جالب اینه که وقتی رضاشاه رفت خیلی ها از اومدن شاه جدید خوشحال شدن. فکر میکردن فضای تازه ای همراه با کاهش دیکتاتوری شاهانه به کشور حاکم میشه که البته همین طور هم شد. تا قبل از کودتای 28 مرداد، آزادی نسبی بر فضای کشور حاکم بود. ولی شاه بعد از کودتا، شد عین باباش و تیشه به ریشه خودش و مملکت زد...
البته درهرحال دیر یا زود، همه نظام های شاهنشاهی برچیده می شن، اینم مثل بقیه. ولی من معتقدم انقلاب و بعدش جنگ کشور رو از نظر پیشرفت اقتصادی خیلی عقب انداخت...
من زیاد نمی بینم و متوجه این وضعیت نشدم ولی گهگاه مستندهای خوبی رو می تونم توش ببینم .
با این که این برنامه ای که می پگی رو تا به حال ندیدم طنز عروسکی یک ژانر قبال قبول در تمام تلویزون های دنیاست و همه سیاستمدارها و سبلریتی های شون رو عروسک می کنن و اتفقا مورد استقبلال اون طبقه هم قرار می گیره . به نظر من نباید ما نسبت به این جنبه واکنش منفی نشون بدیم .
اما درباره رضاشاه باهات موافقم و درباره بقیه کامنتت
فرهنگ ما آدمای خاکستری رو قبول نمیکنه. ما یا دیو داریم. یا فرشته. حد وسطی بین این دوتا برامون وجود نداره.
نمیشه برامون بگن که این آدم کلی خدمت کرده. ولی خب در کنارش یه دزد بزرگی هم بوده. ما دزد خدمتگزار رو قبول نمیکنیم. چون نمیتونیم قبول کنیم خوبی و بدی میشه کنار هم باشن.
به نظر من این جمله ات رو باید با آب طلا نوشت
مستندی که نشون داد شبکه من و تو کارش هیچ فرقی نداشت با کتاب تاریخ معاصری که ما الان داریم درس می دیم .هر دوشون تعصب وغرض رو وارد تاریخ کردن .من وقتی اقدامات رضات شاه رو درس می دم کنارش اقدامات خوبشم میگم چون تو کتاب ننوشته .بعد اشتباهاتشم می گم .
رضا شاه هرچقدر هم که خوب بود ولی نحوه حکومتش دیکتاتوری بود .زمین خواری وتبدیل مشروطه به سلطنتی وکشتن مخالفان ووو
من وتو با غرض خاصی برنامه سازی می کنه مثه مستند از تهران تا قاعره .بیشتر احساسی هستند برنامه هاش .
دقیقا تعصب و پروپاگاندا رو نشون داد. درستش هم همین بود هتی باید مثل تو همه رو می گفت که به نظر من این طوری برد کلامش هم بیشتر می شد .
البته در مورد دیکتاتوری دضاشاه جمله قال تاملی انتهای مستند گفته شد . اون این بود که در دوره رضا شاه در کل آسیا یک دموکراسی هم وجود نداشت
می خور که شیخ و حافظ و مفتی و محتسب
چون نیک بنگری همه تزویر می کنند...
همه تزویر می کنند...همه سانسور می کنند و همه سنگ خودشان را به سینه می زنند...چه این وری چه اون وری...
مدتهاست که فکر می کنم به جای درگیر کردن ذهنم و حرص خوردن، برم آب هویج بستنی درست کنم بخورم! البته بعد افطار!
اولا اون آبهویجبستیرو مام می خوایم همشیره !
بعد این که حق داری اینها و اونها هردو بخشهایی از واقعیت رو می پوشونند و اتفاق همین از اثرگذاری پیامشون به شدت کم می کنه
برقراری دموکراسی بستر فرهنگی لازم داره نمیشه توی یه جامعه بدوی دموکراسی ایجاد کرد یادمه توی یه مستند راجع به مصدق بود که نشون می داد هر روز یه دسته مردم میریختن تو خیابون و بر علیه یا به نفع مصدق شعار می دادند و رسما کشور به اشوب وهرج ومرج کشیده شده و دولت هم به خاطر اعتقادش به ازادی بیان جلو کسی را نمی گرفت از دل این دموکراسی شعبون بی مخ و کودتای 1320 در اومد به
خانوم کوچیک عزیز راه دموکراسی طوللانی و طاقت فرساست . مثل قبولی در کنکوره . شما خیلی باید طاقت و تحمل داشته باشی و از خواسته است دست نکشی تا بعد مثلا 500سال کشور برسه به جایی گه الان صاحبان رای مردم هستند . اما نباید به این بهانه که نتیجه آنی نم یگریم جواز صادر بشه برای دیکتاتوری .
الیته این رو برای امروزمون می گم نه برای اون دوره
تو این که شکی نیست من و تو دلش بحال تاریخ ما نسوخته که بیاد این همه خرج کنه و ...
رضا شاه هرچی ام باشه الان دیگه چهره موجهی نیست من بعنوان یه جون بدون هیچ پیش زمینه فکری و ... یه چیزی فقط تو ذهنمه لحظه رفتن این خاندان و سوار هواپیما شدن این قوم
همه ش میگم تو اون چمدونا چی میتونه باشه
اتفقا به نظر چهره ناموجهی هم نمیاد
اگه تونستید اون برنامه رو گیر بیارید ببینید
مسئله ش عروسکی بودن و ادای سیاستمدارها رو درآوردن نبود
مسئله ش همون دید مغرضانه ای بود که توی همین مستند هم بوده.
باشه ببینم کسی داره ازش بگیرم
آقای رگبار من دسترسی به ماهواره ندارم و این مستند را ندیدم. پس در این مورد نظر‌ای ندارم.
در رابطه با پست شما اما به شکل کامنت نوشتن آسان نیست ولی مفید و مختصر فقط به چند مورد می‌خواستم اشاره کنم و قبلش این را هم تاکید کنم که به نظام پادشاهی هیچ اعتقادی ندارم و مخالف سرسخت بازگشت خاندiن پهلوی به قدرت هستم.
مورد‌هایی را که شما خودتون برشمردید را اگر با سیستم قبل و بعد از رضا شاه مقایسه کنید و پارامتر زمان و موقعیت جغرافیایی آن دوران را در نظر بگیرید خدمات با ارزشی را به ایران کرد که درش هیچ بحث‌ی نیست و واقعاً باید مغرض بود که این همه خدمت را نادیده گرفت که البته منظورم به شما نیست.
در مورد انقلاب مشروطه و سرنجامش و آرمان‌هایی که از دست رفت فاکتورهای زیادی در بین بود اما باید گفت نقش اساسی را طبقه روحانیت داشت که به دلیل زیادی موافق با مشروطیت نبود و در زمانی که جمهوریت احتمالی به نظام پادشاهی تبدیل شد باز هم نقش اساسی را روحانیت و مرجعیت " حائری یزدی" داشت با این پیش‌زمینه که جمهوریت سکولاریسم با خود به همراه میاورد ...و بیشتر از این جای گفتگو در این وب نیست.
درمورد شخص رضا شاه که سختگیر و مستبد و تندخو بود همه متفق القول هستند و در زمینخواری رضاشاه هیچ شکی نیست و قابل توجیه هم نیست. اما این سوال هم بد نیست مطرح بشه که اساسا زمینهای چه کسانی به چپاول رفت . یک نمونه از این زمین‌ها متعلق فرمانفرما بود که خوب ایشون هم به دلیل شاهزاده بودن و نسبت با قجر مفت و مسلّم به این زمین‌ها رسیده بود. اگر مبنا به زمین خواری باشه من به شخصه برای کسی که لا اقل در کنار "دزدی و دست اندازی" خدمتی هم کرده باشه به این سرزمین بیشتر تفاهم دارم که سلطنت قجر بجز خرابی و ویرانی برای ایران هیچ دستاوردی نداشت.
در مورد جنبش زنان و یا بهتر بگم شرایط زنان هم نظرم مخالف نوشته شماست. به چه دلیل؟
در مورد پسرش هم که هیچ جای عرض‌ی نیست و اگر فقط نصف پدر بی سوادش شم سیاسی داشت و جربزه و کفایت ایران الان در شرایط دیگری بود.
در خاتمه هم اضافه کنم همان‌طور که یکی از دوستان به درستی در کامنتها اشاره کردند ما ملت سیاه و سفید هستیم. اگر از لحاظ ارزشی و اخلاقی " که اموری نسبی- نسبت به زمان و گرایش سیاسی- هستند" نظر خوشی به رضاشاه نداریم، نهیات کم لطفی است که تمام خدمات مثبتش را نادیده بگیریم. ایران امروزی از لحاظ ساختار خیلی مدیون این شخص هست.
و درضمن رگبار عزیز لطفا در مباحث اینچنینی از ویکیپدیا به عنوان مرجع استفاده نکنید چون اصلا به عنوان منبع قابل قبول نیست.
شاد و پاینده باشید و ممنون از نوشته‌های خوبتون که من تنبل را هم به نوشتن مجبور می‌کنید.
افسانه عزیز من به یه نتبجه ای رسیدم. واقعا من باید4 تا جمله بنویسم که شما 40تا جوابش رو بدی تا من چیز یاد بگیرم ! شما خوب وقت می ذاری و از معلوماتت به ما هم هبه می کنی که واقعا ممنونم .
بحث مشروطیت و مخالفت روحانیون رو نگفته بودم .درباره پایه رای آزادی هایی که شاه رو فقط شاه می خواست و نه حاکم بلا منازع و این که سرنوشت مردم به دست خودشون در مجلس تعیین می شد نه بر اورنگ شاهی گفته بودم که این در دوره رضاشاه از کف رفت البته برای مقاصدی که می شود گفت مقاصد خوبی بود ولی راه غلطی پی گرفته شد .
درباره زمین که گفتی که اساسا زمینهای چه کسانی به چپاول رفت باید بگم اون موقع عمده ملاکین همین تیپ های فرمانفرمائیان ها بودن و ما خرده مالک نداشتیم . خان بود و رعیت و هر خانی نسل به نسل رمین ها رو به ارث برده بود و اضافه کرده بود و صاحب چندین پارچه آبادی بود . رضاشاه هم همین ها رو پی گرفت و به سهم خود خانی شد و صاحب آب وزمینی .نوشتی که اگر مبنا به زمین خواری باشه من به شخصه برای کسی که لا اقل در کنار "دزدی و دست اندازی" خدمتی هم کرده باشه به این سرزمین بیشتر تفاهم دارم . باید بگم نه مبنا بر این نیست ولی من هم با تو هم رای هستم که خدمت در کنار دزدی و دست اندازی به از فقط دزدی و دست اندازی است و با کمال تاسف باید بگم قاطبه سران امورتا کنون دومی بود اند تا اولی .
من کاملا با جمله بولوت که گفته بود ما ملت سیاه و سفید هستیم موافقم و خدمات رضا شاه رو هم در نظر دارم ، بحث من سر رویه شبکه من و تو بود و نگاه یک طرفه اش . اون چیزهایی رو هم که از ویکیپدیا آوردم چیزی بود که می دونستم و اونجا دیتاش موجود بود . البته این رو هم شنیدم که تو تحقیقات دانشگاهی ازش استفاده نمی کنن
پست شما باعث شد که امروز کتاب " مشروطه ایرانی" را از کتابخانه در بیارم و بعد از سالها دوباره بازخوانی کنم. من از شما ممنونم...
نوشته چه کسی؟
ماشاالله آجودانی
نشر اختران
مرسی از معرفی