نوبت شما : ممنوعیات ، آری یا خیر؟

دوست عزیزم شیرین ، تو آخرین پستش مطلبی رو نوشت که این روزها دغدغه من درباره تربیت بچه شده . دوست دارم بخونیدش و اگه راهکاری مناسب این جامعه دارین چه تو وبلاگ خودش و چه این جا بدین . با اجازه خودش عین مطلبش رو این جا آورده ام . 

 نویسنده مهمان : شیرین   

دیروز این نوشته ویولت را خواندم که بهمراه موضوع بحث برنامه های دیروز رادیو RTL 102.5 توجه ام را به موضوع ممنوعیات و تابوها جلب کردند. دیروز روی این رادیو در مورد "برهنگی" صحبت می شد و اینکه رویکرد پدر و مادر در خانواده باید چطور باشد تا بچه ها طبیعی تر رشد کنند. آیا لازم است در همان سن پایین  پوشاندن و قایم کردن را یاد داد و یا باید رفتاری طبیعی و معمولی داشت؟ خطوط تلفن و تو.ییت و ف.یس ب.وک هم برای شنوندگان باز بودند تا تجربیات شخصی خود را با دیگران در میان بگذارند. نتایج واقعا جالب توجه بودند. اکثریت خانواده ها گفتند که با برهنگی بصورت بسیار طبیعی برخورد می کنند و هیچ اصراری به پوشیده بودن ندارند. به این ترتیب  در ذهن بچه از همان ابتدا تابو ایجاد نکرده و بچه ها از همان کودکی یاد میگیرند تا بدن خود و دیگران را همانطور که هست و با یک نگاه عادی ببینند و بشناسند و هرگز اشتیاق مفرط برای "کشف ممنوعه ها" نداشته باشند. 

یاد مورد مشابهی افتادم در تجربه شخصی خودم و خانواده ام. در خانه پدری برای خواندن کتاب و دیدن فیلم هیچ محدودیتی وجود نداشت. یادم نمی آید کتابی از دستم گرفته شده باشد و یا از دیدن فیلمی منع شده باشم. زیاد پیش آمد که اطرافیان به مادرم طعنه زدند و سرزنش کردند اما مادرم هیچوقت در رویه اش تغییری نداد و گمان نمی کنم هرگز هم از بابت انتخاب آن زمانش دچار پشیمانی شده باشد. دوران نوجوانی من و خواهرانم آرام و بدون مشکل گذشت بدون آنکه به شکل خاصی حریص در کشف تابوها و ندانسته ها باشیم. دقیقا چون با یک روند بسیار بطئی آنچه را که باید دانست، می دانستیم. یکی از نکاتی که همیشه مادرم با افتخار به دیگران می گوید راحتی خیالش بوده، علیرغم اینکه همیشه و بدلیل مقتضیات تحصیلی و شغلی دخترانش ساکن شهرهای دیگر بوده اند.

دوست دارم از تجربه های شما هم بدانم، تجربیات خودتان در نوجوانی و بعد از آن و اگر فرزندی دارید، نحوه رفتارتان با او.

.... 

کامنت برگزیده  

مریم انصاری گفته : راجع به تجربه ی شخصی خودم در دوران «کودکی» و «نوجوانی»:

خانواده ی پدری ام، خانواده ای کاملاً مذهبی هستن (جد اندر جد پدرم، خان و خانزاده و از بزرگای دوره ی خودشون و آخوند و امام جمعه بودن و هستن هنوز هم... منظورم اینه که خودتون حساب سطح مذهبی بودنشون رو بکنین!) و به خاطر همین موضوع، به شدت نسبت به مسئله ی «پوشش» حساس بودن همیشه... و فرزندانشون اغلب محدودیت داشتن (البته منظورم محدودیت با اکراه نیست. محدودیت رو پذیرفته بودیم و اون روزها، باور داشتیم که وقتی خانواده مون با بقیه فرق داره، پس به همون نسبت، شرایطمون هم فرق داره به هر حال).
ولی درست، برعکس خانواده ی پدرم، خانواده ی مادرم هستن که اعتقادی به پوشش به اون صورت ندارن و خیلی راحت با مسئله ی پوشش برخورد می کنن. بچه هاشون خیلی راحت هستن توی جمع. خیلی راحت برخورد می کنن با جنس مخالفشون، محدودیتی شبیه به محدودیت خانواده ی پدری ام، نداشتن و ندارن.
و از اونجایی که در خانواده ی ما، سبک تربیتی پدرم حاکم بوده و نظر پدرم در رابطه با موضوع های مختلف تربیتی، غالب بوده و هست، ما نسبت به خیلی از مسائل پیش پا افتاده هم حتی محدودیت داشتیم. چه برسه به فیلم دیدن و غیره و ذلکی که در پستتون بهش اشاره فرمودین...
محدودیتی که پدرم اعمال می کردن، نشأت گرفته از این بود که پدرم در چنین خانواده ای بزرگ شده بودن... پس رفتار پدرم رو غیرطبیعی نمی دونم اصلاً. امّا خب دامنه ی محدودیت هامون، الآن که نگاه می کنم می بینم که بیش از حد زیاد بوده.
مثلاً: کلمه ی «شوهر» از زبون دختر نوجوان، شبیه هرزگی بود و ما تا هفده هجده سالگی حق نداشتیم به این موضوع، حتی فکر بکنیم. من یادمه که یه بار داشتم به مادرم می گفتم: «معلم زبانمون، هنوز "شوهر" نکرده»... پدرم با چشم غره، گفتن: «شوهر یعنی چی؟ دیگه نبینم از این حرفا بزنی!»
ما محدوده ی فکریمون، فقط بایستی حول و حوش درس و آزمون و مسابقه علمی و کتاب های علمی و آموزشی می چرخید (اون روزها اصلاً احساس بدی از این موضوع نداشتم)...
ولی الآن می بینم که شاید اگه زودتر به بعضی موضوع ها می رسیدم، شاید اگه زودتر به بعضی مسائل فکر می کردم، شاید اگه شرایطمون طوری بود که به جز درس، می تونستیم به چیزهای بالاتری هم فکر کنیم، الآن جلوتر از سطحی که هستم بودم (البته شاااااید).
من الآن بیست و هشت سالمه آقای رگبار عزیز، ولی تا قبل از دانشگاه (فرض بفرمایید شش سال پیش/// یعنی بیست و دو سه سالگیم) نمی دونستم چه مراحلی طی میشه که یه بچه به دنیا بیاد! نمی دونستم که اصلاً زن و شوهر با هم در ارتباط جــــنــــســـی هستن! در صورتی که دخترهای هم سن اون روزهای من (22، 23 سالگی)، خودشون یه بچه داشتن و یه خانواده رو اداره می کردن!
البته اشتباه منظورم رو نرسونده باشم احیاناً... منظورم این نیست که مثلاً «دوست داشتم بدونم» ولی «از سمت خانواده م منع شده باشم»!!! ابداً منظورم این نیست... مقصودم این بود که محدودیت های ارتباطی در دوره ی کودکی و نوجوانی، باعث شده بود که نگاهم به ارتباط هام به گونه ای باشه که خودم اصلاً نیازی به دونستن اینگونه مسائل ناشناخته نداشته باشم. برام اهمیتی نداشت راجع به چیزهایی اطلاعاتی بدست بیارم که اصلاً تمایلی به فکر کردن راجع بهشون هم نداشتم (مثل ازدواج).
جوّ خانواده مون طوری بود که تمام فکر و ذکرمون حول محور درس و پیشرفت باید می چرخید نه هیچ چیز دیگه ای، نه حتی دوست داشتن و علاقه مند شدن!
حق اینکه در دوران مدرسه رفتنمون، به کسی که اسم «دوست» روش گذاشته بودیم، نزدیک بشیم و احیاناً صمیمی بشیم رو نداشتیم و از نظر خانواده ی پدرم، خیلی از آدم ها شایستگی دوستی با ما رو نداشتن و نباید بیشتر از یک سلام و علیک معمولی و سطحی، روی خوشی بهشون نشون میدادیم (من از این بابت انصفاً همیشه ناراحت بودم و متأسفانه همین موضوع در خیلی از ارتباط های این روزهام تأثیر بسیاااااااااار بدی گذاشته).
ما حق اینکه با یه پسری غیر از پسرهای خانواده مون یا پسرهایی غیر از پسرهای دوستانِ نزدیکِ پدرم، صحبت کنیم یا بازی کنیم رو نداشتیم و حتی در ارتباط «کلامی» با پسرهای دیگه، دیفالت این بود که آدم های غیرقابل اعتمادی هستن و البته گاهی هم پلشت!!! محسوب می شدن.
و از طرفی، هشدارها و پند و اندرزها و کنترل های شدید پدرم در مسائل مختلف (مثل همین مواردی که شما فرمودین) انقدر بود که ما (من و خواهرم) اصلاً خودمون هیچ تمایل و رغبتی برای آزاد بودن و محدودیت نداشتن، نداشتیم و «اون روزها» این رو یه مسئله ی خیلی طبیعی تلقی می کردیم و احساس آزار نمی کردیم.
ولی خب، بعد از یک سنی (تقریباً 20 سالگی مون)، کاااااملاً کنترل ها و محدودیت های خانواده م تموم شد. ولی از اونجایی که ما بیست ساااااال اونطوری بزرگ شدیم، در دوره ی آزادی مون، ناخودآگاه، هیچ گونه رغبت و تمایلی به کشف ناشناخته ها یا نادانسته هامون نداشتیم ابداً.
مگر اون چیزی که دونستنش اقتضای شرایطی بوده که پیش می اومده برامون (مثلاً وقتی در شرایط ازدواج قرار گرفتیم، در مورد ارتباط زن و شوهر اطلاعات بدست آوردیم).
منظورم از این صحبتِ به این طولانی ای... این بود که در خانواده ی ما در دوره ی «کودکی و نوجوانی»، «محدودیت»، حرف اول رو می زد.
ولی الآن در دوره ی «جوانی»مون، در همین خانواده، «آزادی» حرف اول رو می زنه... و حالا سالهاست که در آزادی کامل و اعتماد کامل خانواده م به سر می بریم. منتها با وجود محدودیت های کودکی و نوجوانی، هرگز یادم نمیاد تمایل حریصانه ای برای کشف چیزهای ناشناخته داشته باشیم (چه من و چه خواهرم)... دقیقاً مثل شما یا همون عزیزانی که در اوج آزادی بزرگ می شن... یا کسانی که به خاطر آزادی دوران کودکی و نوجوانیشون، انقدر مسائل مختلف رو دیدن و از نظر گذروندن که تمایل حریصانه ای برای کشف ندانسته ها ندارن.
اما نظرم راجع به اینکه آیا اگه الآن مادر بودم، همون محدودیت ها رو در نظر می گرفتم یا نه:
فکر می کنم خیلی از محدودیت هایی که اون زمون ها برامون در نظر گرفته شده بود رو برای فرزندم در نظر نگیرم... اون هم فقط به یک دلیل: شاید در کودکی مشکلی براش پیش نیاره، اما ندانستن و ناآگاه بودن در بزرگسالی، یک عیب بزرگ محسوب میشه و باعث میشه که سالها عقب بیفته از زندگی «اجتماعی».